Um verkefnið
Stefnan 'Saman gegn sóun' leggur áherslu á nægjusemi, betri nýtni og minni sóun ásamt því að auka fræðslu til að koma í veg fyrir myndun úrgangs.
„Sjö af hverjum tíu vilja breyta hegðun sinni til að minnka umhverfisáhrif sín“
Lang flestir vilja leggja sitt af mörkum til að draga úr sóun og neikvæðum umhverfisáhrifum. Þetta er niðurstaðan úr umhverfiskönnun Gallups 2021, en þar sögðust flestir vilja breyta hegðun sinni mjög mikið eða frekar mikið til að minnka áhrif sín á umhverfið. Saman gegn sóun vill aðstoða fólk við að ná því markmiði.
Um verkefnið
Saman gegn sóun er almenn stefna umhverfis, orku- og loftslagsráðherra um úrgangsforvarnir sem gildir frá árinu 2016 til 2027. Umhverfisstofnun fer með umsjón með Saman gegn sóun.
Í samræmi við hugmyndafræði hringrásarhagkerfisins er sett í forgang að draga úr myndun úrgangs og stuðla þannig að minni eftirspurn eftir náttúruauðlindum. Í stefnunni er lögð áhersla á nægjusemi, betri nýtni og minni sóun ásamt því að auka fræðslu til að koma í veg fyrir myndun úrgangs.
Markmið stefnunnar
- að draga úr myndun úrgangs
- að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda
- að bæta nýtingu auðlinda, m.a. með áherslu á græna nýsköpun
- að draga úr hráefnisnotkun samhliða minni umhverfisáhrifum
- að minnka dreifingu á efnum sem eru skaðleg heilsu og umhverfi
Aðgerðir stefnunnar
- Auka sjálfbæra neyslu og stuðla að því að lífshættir haldist í hendur við aðferðir sem auka nýtni svo sem betri nýting hluta svo þeir verði ekki að úrgangi
- Draga úr notkun einnota umbúða
- Stuðla að hönnun vöru með efnum sem ekki eru skaðleg heilsu og umhverfi
- Auka græna nýsköpun
- Draga enn frekar úr förgun úrgangs
- Líta á úrgang sem auðlind sem ber að nýta
Stefnan
Hér er hægt að nálgast stefnuna í heild sinni. Stefnan er sett með vísan í 2. mgr. 5. gr. laga nr.55/2003 um meðhöndlun úrgangs.
Áhersluflokkar stefnunnar
Í stefnunni eru níu áhersluflokkar í brennidepli. Þessum flokkum er skipt í tvennt; annars vegar sex flokka sem hver um sig verður í forgangi í tvö ár í senn og hins vegar þrjá flokka sem hentar betur að vinna með til lengri tíma.
Þeir sex flokkar sem verða í forgangi í tvö ár í senn eru matvæli, plast, textíll, raftæki,, grænar byggingar og pappír. Þessir flokkar voru valdir því þeir höfða sérstaklega til almennings, félagasamtaka, sveitarfélaga og fyrirtækja.
Flokkarnir þrír sem unnið verður með á öllum gildistíma stefnunnar eru aukaafurðir frá vinnslu kjöts og fisks, drykkjarvöruumbúðir og stóriðja. Hér er um að ræða flokka sem tengjast sérhæfðri starfsemi þar sem tiltölulega fá fyrirtæki koma við sögu og verður frumkvæðið að meginstefnu hjá stjórnvöldum.